Laat je nakijken!

Ook de copywriter heeft af en toe een opfrisbeurt nodig

Een 'uit­ge­brei­de check-up en door­smeer­beurt voor iedereen die regelmatig zakelijke teksten schrijft' door docent Hans Vos (ervaren eind­re­dac­teur van o.a. TROS-magazine, Story, Grasduinen, Beau Monde). Or­ga­ni­sa­tie: De Redactie, Mon­nic­ken­dam. Tekst: Niels van Laatum.

Schokkend

Was het nuttig? Zeker. Maar ook con­fron­te­rend, schokkend zelfs. Het vakgebied is namelijk altijd in beweging, en dat is goed, maar als het aan de stoelpoten van je taal­kun­di­ge normen en waarden zaagt is dat best even slikken.

Frikadel of frikandel?

De trend is dat ge­zag­heb­ben­de taal­in­sti­tu­ten veel­voor­ko­mend taal­ge­bruik op den duur ook als ge­ac­cep­teerd taal­ge­bruik zien. Voorbeeld: handvaten mag. En frikandel. Een aantal hebben is goed. Getallen onder de twintig in cijfers schrijven, ook prima. Au. Daar gaat je houvast als bu­reau­re­dac­teur.

80 jaar geleden

En we zijn er nog niet. Want wat er aan komt, legde Hans Vos uit, is nóg pijnlijker voor ons taalmensen. Sociale media heeft, data is - kan op korte termijn zomaar normaal zijn. En ja, zelfs: me moeder. Of: ik besef me. Misschien zelfs: gouw in plaats van gauw. Omdat twee spel­lings­wij­zen voor de au-klank eigenijk best gek is. Erg? Eigenlijk niet, hooguit wennen. Niets blijft hetzelfde, dus ook taal niet. 80 jaar geleden schreven we immers nog zoo in plaats van zo.

Jeukwoorden en vaagtaal

Gelukkig was er ook 'goed nieuws'. Een lijst met woorden of com­bi­na­ties ervan die écht niet meer kunnen. Inderdaad, immers bij­voor­beeld. Door middel van, althans en middels. Maar ook: hetgeen, tevens, alsmede, evenwel en reeds. Prettige be­ves­ti­ging van wat ik al dacht te weten. Want in de strijd tegen archaïsch taal­ge­bruik, jeuk­woor­den en vaagtaal is alle hulp welkom.

Verder? Een leerzame, in­ter­ac­tie­ve dag waarbij Hans putte uit zijn eigen riante taalkennis en spraak­ma­ken­de ervaringen van toen hij werkte voor weekblad Privé en eind­re­dac­teur was van de kookboeken van Sonja Bakker. Hij gaf me handvatten om op­dracht­ge­vers nóg beter uit te vragen over doel­groe­pen, spel­lings­wij­zen en taal­huis­stijl. Wat mij betreft: APK geslaagd (voor dit jaar).