Scriptschrijven voor motion graphics

Schrijven is schrappen

Zoals altijd begint alles met tekst. Ook een video die volledig uit beeld bestaat, en geen voice-over of on­der­ti­te­ling nodig heeft, omdat de animaties het verhaal vertellen. Aan de basis van alle content ligt een idee of concept, dat je eerst uitwerkt in tekst. In de vorm van een ver­haal­lijn, een boi­ler­pla­te of zelfs een krabbel op een viltje. Voor een video, film of motion graphic schrijf je eerst een script. Maar hoe werkt dat nou?

Schrijven is schrappen

Eerst moet duidelijk zijn waarover de motion graphic gaat, voor wie hij bedoeld is, wat de centrale boodschap en call-to-action zijn, welke stijl en tone-of-voice. Pas dan kan ik aan de slag. Soms is de materie complex, stoffig, ambtelijk of uitgebreid. Dat is niet erg. Veel informatie te­rug­bren­gen naar minder en be­grij­pe­lijk is beter dan van iets heel magers een ge­loof­waar­dig verhaal zien te maken. Hoe meer ik weet, hoe beter ik het snap en hoe meer ik kan weglaten om tot de kern te komen. Schrijven is schrappen. Tot je een video hebt die lang genoeg is om het verhaal te vertellen en kort genoeg om de aandacht vast te houden.

Ja, ik ben eigenwijs

Soms moet ik de strijd aangaan met de op­dracht­ge­ver. Want in hun werk is het nogal eens bon-ton om zaken tot in detail uit willen leggen, niets weg te laten en vooral niemand tegen het zere been schoppen. Misschien wel de be­lang­rijk­ste tip: je moet niet alles willen vertellen. De ruimte die je laat, de vragen die je stelt of de stel­lig­heid waarmee je iets vertelt doet veel meer met mensen. Uit­ein­de­lijk wil je juist dat ze nieuws­gie­rig worden, en­thou­si­ast of misschien zelf ge­ïr­ri­teerd - hangt er maar net vanaf wat je wilt bereiken. Als het maar iets met ze doet. Waardoor ze in actie komen, contact met je opnemen, inzien dat het beter kan of snappen waarom je doet wat je doet. Dat geldt eigenlijk voor alles wat je maakt: content is informatie met een doel. Dus wat kan gebeuren is: ik maak het script compact, scherp en strak - de op­dracht­ge­ver wil het langer, vollediger en toch graag een beetje meer nuance. In het schrijf­pro­ces ben ik dan eigenwijs, maar vergeet niet dat alles wat ik doe (wat wij doen) een reden heeft, namelijk de op­dracht­ge­ver zo goed mogelijk helpen om zijn/​haar doelgroep te bereiken. Kom ik daar altijd mee weg? Nee. We ontkomen er niet aan om af en toe concessies te doen - maar nooit zonder slag of stoot. En toch, samen komen we er altijd uit.

Onendig gepingpong

Hoe ik het aanpak? Ligt er aan. Soms schrijf ik eerst een basistekst: een stuk van maximaal een A4-tje dat de scope aangeeft van waarover we het hebben en dat de basis vormt voor het script van de motion graphic. Is de op­dracht­ge­ver akkoord? Dan weet ik wat belangrijk is en wat niet. En vaak ook al welke kant het op moet.

Daarmee ga ik verder. Om­schrij­ven tot een script dat het verhaal vertelt dat later in beeld gegoten moet worden. Rekening houdend met: is de boodschap duidelijk, is het leuk/​spannend/​verhalend genoeg, wordt het niet te lang en is het te animeren? Want voordat het script naar de op­dracht­ge­ver gaat, neem ik het altijd met de studio door. Zijn de woorden, de zinnen en de termen wel te verbeelden? Je wilt niet vast komen te zitten in jargon of andere be­woor­din­gen waar een motion designer weinig mee kan. Helaas worden die wel vaak door de op­dracht­ge­ver aangegeven of zelfs verplicht: “Dit moet er echt in”. Maar bedenk maar eens iets bij innovatief, pro-actief, be­leids­ma­tig of andere jeuk­woor­den - daar heb je het liefst een meer sprekend al­ter­na­tief voor. Pas dan gaat het script retour op­dracht­ge­ver voor akkoord.

Onnodige kosten

Is dat definitief, dan gaat design aan de slag met het storyboard en schrijf ik een aparte tekst­ver­sie voor de voice-over. Mits van toepassing, uiteraard. Met accentjes, adempauzes en in­struc­ties om het verhaal te vertellen zoals ik het in mijn hoofd hoor. Ik spreek de tekst ook altijd eerst hardop uit om te ervaren of het echt werkt, of het als een ge­loof­waar­di­ge gesproken tekst overkomt. Pas als die versie ook akkoord is, gaat de stemacteur opnemen. Zo voorkomen we oneindig gepingpong of op­mer­kin­gen achteraf, en besparen we de op­dracht­ge­ver onnodige kosten voor extra opnamen en dito tijd­ver­lies. Daarin werken we zo ge­stroom­lijnd en doel­ge­richt mogelijk. Want een motion graphic moet niet alleen doen wat hij moet doen, hij moet ook op tijd af.

Kortom, tekst - in dit geval een script - blijft de leidraad voor het traject totdat het eind­re­sul­taat er is. Al zie of hoor je het niet eens in let­ter­lij­ke vorm terug wanneer de motion graphic of social video af is. Het geeft mij het vertrouwen om alle onderdelen te laten samenkomen in de creatieve handen van onze motion designers.